Als je aan interessant waterleven denkt zullen er waarschijnlijk beelden van spectaculaire koraalriffen en grote scholen gekleurde vissen door je gedachten zweven. Maar ook op het eerste gezicht minder interessante onderwaterorganismen kunnen bij nader inzien fascinerende geheimen prijs geven. Een dergelijke groep zijn de sieralgen (desmidiaceeën). Deze eencellige micro-organismen zijn de reuzen onder de eencelligen met enkele van de grotere exemplaren die een lengte kunnen bereiken van rond 1000 µm (1 millimeter). De kleine algen dienen als voedsel voor de “grote grazers” (amoebe, roeipootkreeftjes en watervlooien) die met miljoenen rond krioelen in onze zoete stilstaande wateren. Naast een heerlijk snackje voor een van de kleine kreeftjes zijn sieralgen ook heel nuttig voor natuurbeschermers. Sieralgen kunnen je veel vertellen over de kwaliteit van wateren en kunnen dus een belangrijke sleutel zijn in het bepalen van de kwaliteit van de natte ecosystemen in een natuurgebied. Dit is ook gedaan voor de grote heemtuinvijver op dit Landgoed. Hier is tijdens de reünie van de NJN op 18-09-2010 een watermonster genomen en geanalyseerd. De algemene indruk van de analyse wijst in de richting van een mesotroof/ zwak zuur milieu. Verder krijgt de heemtuinvijver natuurwaarde 6 (systematiek van Coesel). Tussen de 25 verschillende soorten die tijdens deze snelle analyse zijn gevonden zaten twee bijzondere gevallen. De eerste bijzonderheid bedraagt een sieralg met de naam Actinotaenium inconspicuum. Deze sieralg is in Nederland vrij zeldzaam en er kan dus gesteld worden dat ook op het gebied van sieralgen Landgoed Larenstein een pareltje is. Wat de vijver alleen maar bijzonderder maakt is de ontdekking van Staurastrum bohlinianum (foto). Volgens de Nederlandse expert op het gebied van sieralgen, Koos Meesters, die de inventarisatie uitvoerde is dit slechts de tweede keer dat deze soort in Nederland is waargenomen! Een bijzondere vondst dus.
Denk dus volgende keer bij het sierlijke waterleven niet alleen aan macroflora en fauna maar ook aan microflora en fauna. En kijk vooral ook op desmids.nl om alles te weten te komen over sieralgen en Nederlands sieralgen onderzoek.
Tekst Tim van Leeuwen foto’s met dank aan Koos Meester